Hard diskovi već godinama (u stvari sad već možemo da kažemo i decenijama) predstavljaju najjeftiniji način skladištenja velike količine podataka. Gigabajti, pa čak i terabajti podataka predstavljaju prostor koji se sa današnjom brzinom Interneta popunjavaju za nekoliko dana do najviše nekoliko meseci. A kako je bilo nekad?

Verovali ili ne, prvi uređaji za čuvanje podataka pojavili su se još u XIX veku. Herman Hollerith je 1890. godine razvio metod za mašine koji će upisivati podatke na bušene kartice i kasnije ih čitati sa njih. Ako vam ime ovog čoveka nije poznato, reći ćemo samo da je on kasnije osnovao kompaniju koja se danas zove IBM! Njegov izum je kasnije proširen, pa su se pojavile bušene trake, koje su imale veći kapacitet i brži način čitanja veće količine podataka.

Elektronsko čuvanje podataka datira iz 1946. godine. Tada je patentiran Selectron, katodna lampa sposobna da čuva 256 bitova informacija. Četiri godine kasnije (1950. godine), napravljena je mašina koja je nazvana drum-memory computer. Ta mašina razvijena je u Engineering Research Associates iz Mineapolisa, za potrebe američke mornarice. Godine 1956. predstavljen je prvi kompjuter sa hard diskom. Njegovo ime bilo je IBM 305 RAMC, a hard disk je imao 50 24-inčnih ploča ukupnog kapaciteta kapaciteta 5 MB (nije greška). Hard disk je težio čitavu tonu, i bio je velik kao dva frižidera. 1961. godine IBM je izumeo disk drajvove koji su „leteli“ na vazdušnom jastuku, koji u neku ruku predstavlja pravu preteču današnjih diskova. Dve godine kasnije, opet IBM, predstavlja prvi izmenjivi hard disk, sa šest 14-inčnih ploča, kapaciteta 2.6 MB.

Prvi SSD predstavljen je daleke 1976. godine. Razvila ga je kompanija Dataram. Bio je dimenzija 50 x 40 cm i sastojao se iz osam zasebnih memorijskih ploča od po 256 KB RAM-a, što je davalo ukupan kapacitet od 2 MB.

RAID tehnologija osmišljena je 1978. godine. Godinu dana kasnije, IBM je napravio hard disk kapaciteta 571 MB, koji se sastojao od 7 14-inčnih ploča i koristio je tanke glave za čitanje. 1979. godine IBM je napravio „Piccolo“ hard disk, koji koristi šest ploča prečnika 8 inča, sa kapacitetom od 64 MB. Iste godine Seagate predstavlja ST-506 drajv i interfejs koji je korišćen u tadašnjim „mikrokompjuterima“.

IBM 1980. godine predstavlja prvi hard disk kapaciteta 1 GB. Bio je velik kao frižider, bio je težak skoro 300 kg i koštao je 40.000 USD. Iste godine, Seagate predstavlja prvi 5.25-inčni disk (ST506). Ovo je praktično rodonačelnik hard diskova u kućnim računarima. Tri godine kasnije pojavljuje se i prvi 3.5-inčni hard disk, sa dve ploče i kapacitetom od 10 MB (Proizvođač je Rodime, a oznaka diska RO352). 1984. godine Western Digital razvija HDD kontroler za IBM PC/AT koji postaje industrijski standard. 1985. godine Control Data, Compaq Computer i Western Digital zajedničkim snagama razvijaju 40-pinski IDE interfejs. Oficijalna SCSI specifikacija predstavljena je 1986. godine. Apple Mac Plus je prvi računar u kome je iskorišćena.

Prvi 2.5-inčni hard disk za prenosne računare razvijen je 1988. godine. Imao je dve ploče i kapacitet od 20 MB. 1991. godine razvijen je prvi disk sa magnetnorezistivnom glavom. Imao je osam 3.5-inčnih ploča i kapacitet od 1 GB. Seagate je 1992. godine predstavio prvi hard disk sa brzinom rotacije ploča od 7200 obrtaja u minuti. U pitanju je Barracuda, kapaciteta 2.1 GB. Isti proizvođač je 2000. godine predstavio i prvi 15.000 rpm hard disk – Cheetah X15.

2003. godine IBM prodaje svoju Data Storage diviziju Hitachiju i prestaje sa razvojem disk drajv tehnologija. Iste godine WD predstavlja SATA hard disk Raptor, kapaciteta 37 GB, sa brzinom rotacije ploča od 10.000 rpm. Toshiba 2005. godine predstavlja MK4007 GAL, hard disk kapaciteta 40 GB na jednoj 1.8-inčnoj ploči. To je bio prvi hard disk koji je koristio magnetno snimanje pod uglom od 90° (eng. perpendicular).

Hitachi je prvi probio barijeru od 1 TB, 2007. godine. U pitanju je Hitachi Deskstar 7K1000 hard disk. Samo pet godina kasnije, 2012. godine pojavio se i prvi hard disk kapaciteta 4 TB.

Kako ovaj kratak pregled istorijata hard diskova pokazuje, ovi uređaji su vremenom postajali sve manji po gabaritima i sve veći po kapacitetu. Kakva nas budućnost po pitanju storidža očekuje ne znamo, ali smo sigurni da će kapaciteti i brzina pristupa da rastu ako ne eksponencijalno, onda bar linearno u odnosu na današnje stanje.

Slika: zdnet.com